Analiza rzetelności

(alfa Cronbacha)

Alfa Cronbacha jest najbardziej powszechną metodą analizy rzetelności testów psychologicznych, która ma za zadanie badanie rzetelności kwestionariuszy używanych w psychologii.

Szacowanie rzetelności skali bazuje na korelacjach pomiędzy pomiarami lub pozycjami skali, składającymi się na daną skalę, w relacji do wariancji pozycji. Na każdy pomiar składa się prawdziwy wynik dla danego pojęcia czy sformułowania, ale także nieznany błąd losowy. Im bardziej pomiar odzwierciedla głównie wynik prawdziwy, tym bardziej jest rzetelny. Na finalny wynik ma więc wpływ liczba pojęć czy sformułowań – większa liczba użytych elementów skali sprawia, że w ostatecznym rozrachunku jest ona bardziej rzetelna (dokładniej mierzy dane zjawisko).

To istotne zastrzeżenie z punktu widzenia zaproponowanej w opracowanych testach psychometrycznych liczby cech i składających się na nie liczby sformułowań. Otóż, na każdą cechę składa się finalnie 6 sformułowań, które mierzą kompetencje kandydata w danym zakresie. To w sumie niewiele. Jednocześnie, poziom finalnego dopasowania do danego stanowiska pracy mierzony jest nie za pomocą jednej cechy, ale 5-7 cech, a więc ostatecznie jest to skala złożona z 30-42 sformułowań.

W analizie rzetelności opracowanych skal wykorzystano współczynnik alfa Cronbacha:

$α = (k / (k-1)) * [1 – ∑(s$ ²_i) / s²_sum]

gdzie s²_i oznacza wariancje k pojedynczych pozycji, s²_sum oznacza wariancję sumy wszystkich pozycji. Ze wzoru wynika, że jeżeli sformułowania nie dają wyniku prawdziwego, a jedynie błąd, to wariancja sumy będzie taka sama jak suma wariancji poszczególnych sformułowań – wówczas α = 0. W sytuacji, kiedy błąd jest znikomy, a wyniki są prawdziwe, α zmierza do wartości 1.

Innymi słowy, w interpretacji wyniku im wartość alfa Cronbacha jest bliższa 1 (dla pomiarów społecznych przyjmujemy 0,9), tym bardziej rzetelna jest dana skala. Przyjmuje się jednak, że powyżej wartości 0,6 potencjalny nieznany błąd nie odgrywa już większego znaczenia.

Wyniki współczynnika
alfa Cronbacha

Poniższa tabela prezentuje wyniki współczynnika alfa Cronbacha dla poszczególnych testowanych kompetencji.

BADANA CECHA	RZETELNOŚĆ (ALFA CRONBACHA)	WARUNEK JEDNOWYMIAROWOŚCI
Asertywność	0,73	spełniony (1 czynnik większy)
Budowanie relacji	0,76	spełniony (1 czynnik większy)
Cierpliwość	0,72	spełniony (1 czynnik większy)
Decyzyjność	0,87	spełniony (1 czynnik większy)
Elastyczność i podporządkowanie się	0,75	spełniony (1 czynnik większy)
Gotowość do pracy indywidualnej	0,83	spełniony (1 czynnik większy)
Gotowość do pracy w różnych warunkach środowiskowych	0,81	spełniony (1 czynnik większy)
Gotowość do szybkiego tempa pracy	0,79	spełniony (1 czynnik większy)
Inicjatywa własna	0,76	spełniony (1 czynnik większy)
Jakość wykonywanej pracy	0,70	spełniony (1 czynnik większy)
Komunikatywność	0,79	spełniony (1 czynnik większy)
Koncentracja uwagi	0,86	spełniony (1 czynnik większy)
Konsekwentność	0,76	spełniony (1 czynnik większy)
Kontrola emocji	0,90	spełniony (1 czynnik większy)
Kreatywność	0,77	spełniony (1 czynnik większy)
Kultura osobista	0,71	spełniony (1 czynnik większy)
Nawiązywanie kontaktów	0,80	spełniony (1 czynnik większy)
Odporność na stres	0,79	spełniony (1 czynnik większy)
Odpowiedzialność	0,71	spełniony (1 czynnik większy)
Organizacja pracy	0,81	spełniony (1 czynnik większy)
Perswazja i negocjacje	0,69	spełniony (1 czynnik większy)
Praca rutynowa	0,73	spełniony (1 czynnik większy)
Przestrzeganie norm i zasad	0,70	spełniony (1 czynnik większy)
Rozwiązywanie problemów i konfliktów	0,74	spełniony (1 czynnik większy)
Rzetelność i dokładność	0,80	spełniony (1 czynnik większy)
Samodzielność	0,84	spełniony (1 czynnik większy)
Samokontrola	0,82	spełniony (1 czynnik większy)
Samomotywacja	0,78	spełniony (1 czynnik większy)
Systematyczność	0,84	spełniony (1 czynnik większy)
Wrażliwość i empatia	0,75	spełniony (1 czynnik większy)
Współpraca	0,82	spełniony (1 czynnik większy)